Dementie in woonzorgcentra
Geschat wordt dat er in België meer dan 200.000 mensen met dementie leven. Naar verwachting zal dit aantal tegen 2070 verdubbelen, voornamelijk door de stijgende vergrijzing en de toenemende levensverwachting. Deze ontwikkeling verhoogt de druk op woonzorgcentra, aangezien bewoners met dementie vaak specifieke zorgbehoeften hebben.
Daarom organiseren we in het voorjaar van 2025 op diverse Vigo-locaties WZC Academy Days (inschrijven) over het thema dementie. Deze bijeenkomsten bieden zorgprofessionals de kans om kennis uit te wisselen en inspiratie op te doen bij verschillende experts binnen het vakgebied dementie.
Persoonsgerichte zorg
“Mensen met dementie in woonzorgcentra hebben zorgbehoeften die sterk afwijken van andere bewoners,” vertelt Karlien Putteman, referentiepersoon dementie in woonzorgcentrum Markizaat in Lede. “Hun ziektebeeld leidt vaak tot gedragsveranderingen, zoals onrust, communicatie- en oriëntatieproblemen, of zelfs agressie. Daarom is intensieve en gepersonaliseerde zorg nodig, waarbij hun comfort en veiligheid centraal staan, zonder hun autonomie volledig weg te nemen.”
“Heel belangrijk bij personen met dementie is om hun onrust waar mogelijk weg te nemen. Alleen vereist dat een persoonlijke aanpak die heel sterk van persoon tot persoon kan verschillen, waardoor het belangrijk is om hun persoonlijke verhaal te kennen. Daarom stellen wij per bewoner met dementie een bewonersprofiel op waarin hun levensverhalen en specifieke zorgbehoeften worden vastgelegd. Dit helpt zorgverleners om snel inzicht te krijgen in hoe ze het best kunnen omgaan met de bewoners. Zo maakt ons woonzorgcentrum onder meer gebruik van omgangsborden en pictogrammen die per bewoner informatie geven over de vorm van dementie, communicatiestijl en voorkeuren. Dit draagt bij aan een gepersonaliseerde zorgbenadering.”
“Binnen ons woonzorgcentrum zijn we ook voortdurend op zoek naar nieuwe, innovatieve manieren of hulpmiddelen om op een menswaardige manier om te gaan met mensen die dementie hebben.”
Innovatieve hulpmiddelen
“Steeds vaker krijgen we ook de vraag van therapeuten of er specifieke hulpmiddelen bestaan voor mensen met dementie”, vertelt Leen Vanhulst, Business Unit Manager Woonzorgcentra bij Vigo Ottobock Care. “Dat is uiteraard het geval. Momenteel zijn we dan ook zelf zeer intensief aan het onderzoeken welke hulpmiddelen een meerwaarde zouden kunnen betekenen voor mensen met dementie.”
“Een voorbeeld van zo’n hulpmiddel waar we inmiddels zeer positieve feedback over krijgen is de ZEN-zorgstoel. Uit diverse studies blijkt dat een schommelbeweging positief kan bijdragen tot het verminderen van onrustig gedrag, iets waar mensen met dementie vaak mee kampen. Dankzij de subtiele schommelbeweging, die in twee snelheden kan worden ingesteld, zorgt de stoel voor een kalmerend effect. Dat is in eerste instantie uiteraard zeer positief voor het welzijn van de persoon zelf, maar het zorgt er ook voor dat het zorgpersoneel op dat moment tijd heeft om met andere bewoners bezig te zijn. Een win-win dus.”
“De ZEN-zorgstoel is maar één voorbeeld van een hulpmiddel die woonzorgcentra kan helpen om te gaan met de groeiende populatie van mensen met dementie in woonzorgcentra.
Uiteraard zijn er nog veel meer mogelijkheden. Moeten we met het oog op valpreventie bijvoorbeeld nadenken over verlaagde bedden of valmatten? Of wat met verzwarende dekentjes die voor een veilig en geborgen gevoel kunnen zorgen? Allemaal mogelijkheden die de levenskwaliteit van mensen met dementie kunnen verbeteren en het werk van verzorgend personeel kan verlichten.”
Veilige omgeving creëren
“Het klopt dat we voortdurend blijven zoeken naar manieren of hulpmiddelen om een veilige omgeving te creëren voor bewoners met dementie zonder hun bewegingsvrijheid af te nemen”, vertelt Karlien. “Dat is niet altijd even eenvoudig, omdat bewoners ook regelmatig agressie vertonen. Die agressie kan het gevolg zijn van verwarring, frustratie of zelfs onverwerkte trauma’s uit het verleden.
Daarom hebben we ook een werkgroep opgericht omtrent agressiebeleid met als doel om onze medewerkers zo goed mogelijk te ondersteunen in hun omgang met deze situaties. Uiteraard proberen we verbale en fysieke agressie ook zoveel mogelijk te vermijden door een voorspelbare omgeving te creëren en de juiste prikkeldosering te voorzien, zodat bewoners zich veiliger voelen.”
“Zo hebben we bijvoorbeeld al een aantal beleefhoeken ingericht om bewoners met dementie te helpen tot rust te komen door middel van visuele en zintuiglijke prikkels, zoals geluiden van de natuur of zelfs het gebruik van aquarium- of haardvuurbeelden.
In de gang staan er ook ‘dwaalmandjes’ gevuld met persoonlijke voorwerpen, zodat bewoners die dolen bepaalde zaken gaan herkennen en tot rust kunnen komen. We blijven dus op zoek gaan naar manieren om die veilige, geborgen omgeving te creëren.”
Toekomstige uitdagingen
We kunnen niet ontkennen dat het toenemend aantal mensen met dementie in een woonzorgcentrum een uitdaging vormt. Daarnaast zijn er ook steeds meer mensen met jongdementie, voor wie er momenteel onvoldoende gespecialiseerde voorzieningen zijn, waardoor ze vaak langer thuis moeten blijven of onvoldoende ondersteuning krijgen.
Deel het artikel
