Therapietrouw en het esthetisch design van orthopedische hulpmiddelen

Orthopedische hulpmiddelen spelen een cruciale rol in het verbeteren van de mobiliteit en de levenskwaliteit van mensen die te maken krijgen met een mobiliteitsprobleem. Ondanks de voordelen moeten patiënten hun hulpmiddel natuurlijk ook wel dragen om de positieve effecten van hun orthopedisch hulpmiddel te kunnen ervaren. Therapietrouw, de mate waarin patiënten hun medische behandeling perfect opvolgen zoals voorgeschreven door artsen en zorgverleners, is voor veel mensen die een orthopedisch hulpmiddel dragen vaak een uitdaging. Waarom is de vraag? En is er een verband tussen therapietrouw en het esthetisch design van orthopedische hulpmiddelen?

Verschillende factoren beïnvloeden de therapietrouw

Uit onderzoek¹ naar de hoofdredenen om orthopedische hulpmiddelen niet te dragen tijdens een behandeling ondanks het feit dat ze wel deel uitmaken van een behandelingsplan, blijkt dat de redenen te structureren zijn in 5 verschillende categorieën:

Medische redenen zoals bv. pijn
Functionele redenen zoals bv. beperking van bewegingsvrijheid
Hulpmiddelgerelateerde redenen zoals bv. te zwaar of oncomfortabel
Psychologische redenen zoals bv. een lager zelfvertrouwen
Esthetische redenen zoals bv. te opvallend of niet mooi

De eerste 3 categorieën zijn voor de hand liggend. Daarom wordt er ook heel sterk geïnvesteerd in het innoveren en verbeteren van hulpmiddelen opdat deze comfortabel, pijnloos en zonder functionele beperkingen gedragen kan worden met als doel de therapietrouw verder te stimuleren.

Het psychologische en esthetische aspect

Wat echter nog te vaak onderschat wordt zijn de psychologische en esthetische redenen om een orthopedisch hulpmiddel links te laten liggen. Nochtans blijkt uit het onderzoek van Eva Swinnen en Eric Kerckhofs¹ waar we hierboven al naar refereerden dat het esthetische aspect van orthopedische hulpmiddelen één van de hoofdredenen is om een orthopedisch hulpmiddel niet consequent te dragen.

Uit een Nederlandse studie²gaf 16% van de respondenten aan zijn of haar orthopedische schoenen niet te dragen omwille van het design. In een andere studie³ waar in gesprek werd gegaan met 25 patiënten die een enkel-voetorthese moeten dragen gaven 18 patiënten aan dat ze het psychologisch moeilijk hadden om te aanvaarden dat ze een AFO moesten dragen.

Orthopedische hulpmiddelen als fashion-item

“De look van een orthopedisch hulpmiddel is enorm belangrijk en het belang ervan neemt alleen maar toe.” Aan het woord is Annelies Lernout, Business Unit Manager Kinderorthopedie bij VIGO. “Toch berust er vaak nog een taboe op het dragen van orthopedische hulpmiddelen en worden ze uit schaamte zoveel mogelijk weggecamoufleerd. Dat taboe willen we doorbreken. Onze patiënten hoeven zich niet te schamen over hun orthopedisch hulpmiddel. Integendeel, door regelmatig nieuwe prints toe te voegen aan het gamma zorgen we ervoor dat het hulpmiddel een fashion-item wordt en onderdeel is van een hippe en stijlvolle look. ‘Shine your Design’ is de boodschap.”

“Om deze boodschap kracht bij te zetten, brachten we onlangs nog 5 VIGO-patiënten samen voor de camera om als echte modellen te poseren met hun orthopedisch hulpmiddel én een gloednieuwe outfit. Voor de styling werkten we samen met niemand minder dan JBC”, vertelt Annelies trots.

“Toen de mensen van VIGO vroegen of JBC wilde meewerken aan een fotoshoot om het taboe omtrent orthopedische hulpmiddelen te doorbreken, hebben we meteen toegezegd”, aldus Heleen Vanhoudt, Partnership Coödrinator bij JBC. “Iedereen moet zichzelf kunnen zijn en orthopedische hulpmiddelen kunnen perfect gecombineerd worden met kleding. Getuige daarvan zijn de leuke foto’s die de mensen van VIGO gemaakt hebben.”

When art meets orthopaedic shoes

“Ook bij orthopedische schoenen zien we dat heel wat mensen die voor het eerst bij ons langskomen bang zijn dat ze noodgedwongen schoenen zullen moeten dragen die ze niet mooi vinden”, vult Esther Verhamme, Business Unit Manager orthopedische schoenen bij VIGO, aan. “Die tijd ligt gelukkig achter ons. Orthopedische schoenen kunnen best hip zijn. Om dat in de verf te zetten vroegen we aan 4 mensen met orthopedische schoenen onder het motto ‘Schoenen zijn Kunst’ om op basis van een kunstwerk dat hen aanspreekt een eigen originele orthopedische schoen te ontwerpen. Vervolgens worden deze modellen opgenomen in onze schoenencatalogus. Op die manier willen we aantonen dat orthopedische schoenen ook esthetisch op maat gemaakt kunnen worden volgens de voorkeuren van de patiënt.”

Gezien het belang van de look & feel van orthopedische hulpmiddelen zullen we hier bij VIGO in de toekomst verder op blijven inzetten.

1 Swinnen, Eva; Kerckhofs, Eric (2015). Compliance of patients wearing an orthotic device or orthopedic shoes: A systematic review. Journal of Bodywork and Movement Therapies, (), S1360859215001631–. doi:10.1016/j.jbmt.2015.06.008

2 de Boer, I.G., Peeters, A.J., Ronday, H.K., Mertens, B.J., Huizinga, T.W., Vliet Vlieland, T.P., 2009. Assistive devices: usage in patients with rheumatoid arthritis. Clin. Rheumatol. 28 (2), 119e128.

3 Vinci, P., Gargiulo, P., 2008. Poor compliance with ankle-footorthoses in Charcot-Marie-Tooth disease. Eur. J. Phys. Rehabil. Med. 44 (1), 27e31.

Deel het artikel